En nu de film....

Het laatste gedeelte van onze kwartaalopdracht is gericht op het toevoegen van bewegende beelden, of liever gezegd: is erop gericht een stilstaand beeld in te bedden in twee bewegende beelden waarvan het linker beeld de context schetst (en op deze wijze op een bepaalde manier het beeld 'legitimeert') en het rechter beeld mijn commentaar, bevestiging of kritiek weergeeft op het middelste beeld.
Voor mij was het onmiddellijk duidelijk dat het linker beeld moest zijn gerelateerd aan tv, en wel aan al die reclamebokken die kindertekenfilms omringen, met name in de sinterklaas- en kersttijd. Zo is immers in allereerste instantie mijn belangstelling voor dit onderwerp ook tot stand gekomen. Kinderen zijn 'kinderlijk-naief'en daardoor voor de 'fabrikant-verleider' een gemakkelijke prooi; je ziet dat bijna letterlijk op het gezicht van het afgebeelde kind in mijn tweeluik gebeuren. Overigens dient dan vanzelfsprekend ook nog de uiteindelijke 'koper' (ouders, opa's, oma's, etc.) verleid en overtuigd te worden, maar dat gebeurt meestal via het kind als intermediair. Ik vond het wel een uitdaging om niet het hele beeld maar slechts een gedeelte ervan te filmen, zodat je duidelijk de matrix-structuur van de tv kunt zien (het moet dan wel een 'ouderwetse' beeldbuis tv zijn overigens). Gedurende het filmen kwam steeds opnieuw een vraag op die me al eerder had bezig gehouden: wat zijn eigenlijk de wettelijke en ethische 'regels' voor dit soort van reclame blokken; ik moet me hierin nog eens verdiepen. Als rechterbeeld heb ik ervoor gekozen iets te laten zien van wat de nacht van oud-op-nieuw in veel westelijke landen is geworden, of liever gezegd waartoe deze nacht is verworden. De nacht van 2008 op 2009 staat nu bekend als een 'relatief rustige' nacht. Toch zijn er aleen in Den Haag al zestig(!) auto's in brand gestoken. Wat ik wil oproepen is de vraag: is er een verband tussen de enorme hoeveelheid consumptie waarmee kinderen worden volgestopt, de vaak hiermee gepaard gaande verminderde persoonlijke aandacht voor hen, en zaken als apathie en in dit geval excessieve agressie en vandalisme?
Onder meer op basis van de reacties en gesprekken naar aanleiding van de 'voor-vertoning' vorige week zaterdag zal ik mijn filmjes een stuk simpeler maken en tevens het moordende tempo wat vetragen. Daarnaast heb ik me voorgenomen ook nog een andere versie te maken, een versie die wat betreft zijn rechterbeeld enigszins dichter in de buurt blijft van het oorspronkelijke thema 'hyper-consumptie'. Ik moet er nog eens een nachtje over slapen welke versie ik zaterdag zal presenteren. De kernvraag hierbij zal worden: hoe bereik ik een goede balans tussen 'bold statement' en 'geloofwaardigheid'?

Verleid en bezweken.......

Veel nagedacht over welke twee beelden in een tweeluik nu het beste de totale opdracht kunnen weergeven. Het moet om drie elementen gaan, die alle drie in de gekozen beelden (het liefst onmiddellijk) herkenbaar zijn: 1. de verleiding, 2. de consumptie (of misschien zelfs de hyper-consumptie) en 3. het commentaar op beide. Overdrijving kan een belangrijke stijlvariant zijn om je boodschap over te brengen en daarom ben ik uiteindelijk terecht gekomen bij het hier weergeven tweeluik: links de fascinatie van het kind voor alles wat op het (super)grote en daardoor nog meer imposante beelscherm gebeurt. Rechts de apathie van het kind dat verleid is en zijn ouders heeft 'overtuigd' voor de verleiding te bezwijken door een enorme hoeveelheid speelgoed aan te schaffen, maar .... intussen zelf is bezweken aan alle stimuli die deze enorme hoeveelheid speelgoed elke keer oproept: waar ga ik nu weer mee spelen en wil ik eigenlijk nog wel spelen ... apathie dus....

Mise-en-scene (2)

Soms zien anderen bepaalde elementen in je foto's waar je zelf intussen blind voor geworden bent. Zo ook in dit geval (zie Mise-en-scene deel 1). Wat ikzelf over het hoofd heb gezien is dat de 'verdrinken-in-speelgoed-foto's' gemaakt lijken te zijn in een tweede hands speelgoedzaak in plaats van in een realistische thuis-setting. Dit kwam kristalhelder naar voren in de zaterdag-bespreking en ik kan alleen maar zeggen dat ik het er bij nader inzien mee eens ben.
Daarom heb ik een tweede foto-sessie georganiseerd, maar dan in een thuis-situatie. Ook nu gearrangeerd dat er een overweldigende hoeveelheid speelgoed aanwezig is. De foto die ik gekozen heb, verbeeldt dat het gefotografeerde kind iets paradoxaals doet: hij taalt niet naar het speelgoed, maar vermaakt zich daarentegen kostelijk met een ballon van enkele eurocenten. Een tweede door mij geselecteerde foto laten het kind zien temidden van al zijn speelgoed, maar in plaats van gelukkig te zijn, beleeft hij een geisoleerd, apathisch moment en zonder ook maar een seconde interesse te hebben in zijn enorme hoeveelheid speelgoed.

Mise-en-scene (1)

Met als startpunt de foto van het jongetje dat met zijn ogen letterlijk gekluisterd is aan het met verleidingen overladen beedscherm, heb ik de afgelopen periode geexploreerd wat de 'tweede foto' zou moeten zijn. Het criterium is dat het tweede beeld een tweeluik vormt met het eerste beeld, in die zin dat het eerste beeld de 'oorzaak' representeert en het tweede beeld het gevolg: de zwakte die het gevolg is van het toegeven aan de verleiding. En, oh ja... het tweede beeld moet ook nog een geensceneerd beeld zijn, en niet alleen dat, maar ook nog eens in een realistische setting. Mise-en-scene dus, maar hoe aan te pakken? Het eerste wat in mij opkwam, is dat het tweede beeld moet uitdrukken dat kinderen letterlijk bedolven worden onder vele soorten speelgoed en wel op een zodanige wijze dat er dikwijls een totale verzadiging optreedt. Dat gevoel van verzadiging wil ik graag uitdrukken in de tweede foto... de verbeelding van kinderen die, figuurlijk gesproken, verdrinken in de massale hoeveelheid speelgoed die ze hebben gekregen. Wonder boven wonder verscheen er half december in de Volkskrant, nota bene op de voorpagina, een beeld uit een fotoserie van de Koreaande fotograaf JeongMee Yoon, getiteld 'the Pink & Blue project'. Dit project verbeeldt exact hetzelfde als wat ik zojuist schetste, namelijk het bedolven worden onder speelgoed en het er op zijn zachtst gezegd niet gelukkiger van worden. Food for inspiration.
Als een eerste poging om mijn gedachten vorm te geven heb ik met behulp van een strijkplank en een eetkamertafel een stellage gebouwd van speelgoed en alleen maar speelgoed. Ik heb geprobeerd enkele kinderen af te beelden alsof ze letterlijk verdronken of zelfs bedolven zijn onder het speelgoed.